Jak rozmawiać z dziećmi o autyzmie? Poradnik o spektrum autyzmu dla nauczycieli

Zaburzenia ze spektrum autyzmu to temat, który może wydawać się trudny do omówienia z uczniami. Jednak jego zrozumienie jest bardzo ważnym krokiem do wykształcenia empatii, akceptacji i wsparcia dla osób, które mogą postrzegać świat inaczej niż większość. W środowisku szkolnym rozmowa na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu nabiera szczególnego znaczenia. Szkoła to miejsce, w którym dzieci spędzają dużo czasu, zdobywają nie tylko wiedzę, ale także kompetencje społeczne. To tu kształtują się ich postawy wobec odmienności. Ucząc dzieci, jak rozmawiać o zaburzeniach ze spektrum autyzmu i jak wspierać kolegów i koleżanki, nauczyciel przyczynia się do tworzenia bezpiecznego i przyjaznego środowiska dla wszystkich uczniów. Dowiedz się, jak rozmawiać z dziećmi o zaburzeniach ze spektrum autyzmu.

Autyzm, zespół Aspergera, spektrum autyzmu – czy autyzm i zaburzenia ze spektrum autyzmu są tym samym?

Pojawienie się Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO: ICD-11 wzbudziło silne emocje wśród psychiatrów, psychologów, pedagogów i nauczycieli. Z ICD-11 znikają bowiem: zespół Aspergera, autyzm dziecięcy, autyzm atypowy, zespół Retta. Mimo Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-11 oficjalnie zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2022, w Polsce wciąż obowiązuje wersja poprzednia. Trwają bowiem prace nad opracowaniem polskiej wersji językowej nowej klasyfikacji. Co jednak ważne, wydaje się, że samo wprowadzenie ICD-11 nie spowoduje natychmiastowej zmiany mentalnej i nie sprawi, że z powszechnego użycia znikną określenia takie jak autyzm i zespół Aspergera. Zmiana nazewnictwa to proces, który wymaga czasu i zaangażowania. Nie jest łatwo przyzwyczaić się do nowych określeń diagnostycznych, zwłaszcza, jeśli używało się innych w codziennym planowaniu pracy z dziećmi.

Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu u ucznia objętego zindywidualizowaną ścieżką kształcenia

Przepisy prawa oświatowego nie pozostawiają wątpliwości w kwestii dotyczącej uczniów objętych zindywidualizowaną ścieżką kształcenia dla uczniów z niepełnosprawnością. Wskazują jednoznacznie, że zindywidualizowanej ścieżki kształcenia nie organizuje się dla uczniów objętych kształceniem specjalnym. Jak zatem powinna postąpić szkoła, gdy u ucznia, dla którego zorganizowano ścieżkę zdiagnozowane zostaną zaburzenia ze spektrum autyzmu?

Jak motywować ucznia w spektrum autyzmu do pracy na zajęciach rewalidacyjnych

Dorastający uczniowie w spektrum autyzmu tak jak ich neurotypowi rówieśnicy wchodzą w okres rozwojowego buntu. Pojawia się w nich wiele uczuć, często sprzecznych. Często to złość, żal do dorosłych o to, że okazują się wcale nie tak idealni, jak się wydawało w dzieciństwie. Rodzi się również poczucie odmienności z powodu diagnozy spektrum autyzmu. Okres dorastania podopiecznego to wyzwanie dla pedagoga specjalnego, który prowadzi zajęcia rewalidacyjne. Jak mu sprostać i wzbudzać motywację do pracy w nastoletnich podopiecznych? Skorzystaj ze wskazówek, aby skutecznie motywować ucznia w spektrum autyzmu do udziału w zajęciach rewalidacyjnych.

Nie zawsze trzeba zatrudnić nauczyciela wspomagającego do ucznia w spektrum autyzmu

Co do zasady, jeżeli do szkoły uczęszcza uczeń z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, należy zatrudnić nauczyciela wspomagającego. Warto jednak pamiętać, że nie jest to bezwzględny obowiązek. Jeżeli w orzeczeniu nie ma takiego zalecenia, a uczeń faktycznie nie potrzebuje wspomagania, możliwe jest, że wystarczające będzie wsparcie zatrudnionych już specjalistów.

Uczeń, który nie umie przegrywać. Jak pomóc dziecku w spektrum autyzmu w przeżywaniu frustracji?

Powinien już to rozumieć. Taka duża z niej dziewczyna, a nie współpracuje. Nic nie chce robić na lekcji, wymusza, żeby robić za niego. Nie widzi, że swoim zachowaniem sprawia innym przykrość. Takie zdania padają z ust opiekunów i nauczycieli uczniów w spektrum autyzmu. Frustracja, której doświadczają w codziennym życiu dzieci w spektrum nie zawsze spotyka się ze zrozumieniem innych. Jak je wspierać w przeżywaniu trudnych emocji? Przeczytaj artykuł poświęcony charakterystyce ucznia, który nie umie przegrywać.

Uczeń ze spektrum autyzmu w edukacji włączającej – praktyczne wskazówki do pracy z uczniem

W grupie klasowej, w której obecni są uczniowie w spektrum autyzmu i zespołem Aspergera częściej dochodzi do sytuacji trudnych, konfliktowych, stanowiących wyzwane dla wychowawcy. Wynika to z faktu, że dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu cechuje większy niż ich rówieśników deficyt kompetencji społecznych i mniejsza możliwość regulacji zachowania. Dowiedz się, jak planować oddziaływania edukacyjne w klasie, do której uczęszcza uczeń w spektrum autyzmu.

Talenty w spektrum autyzmu. Czy każda osoba ze spektrum autyzmu to geniusz?

Spektrum autyzmu niesie ze sobą wiele tajemnic. Mimo licznych badań nie określono dotąd jednoznacznej genezy tego zaburzenia. W powszechnej świadomości funkcjonuje jednak stereotyp, że dzieci ze spektrum autyzmu są niezwykle uzdolnione w wąskich dziedzinach.  Takie przekonanie wzmocnił popularny serial o genialnym lekarzu, który potrafił rozwikłać każdą tajemnicę ludzkiego ciała. Oczywiście zdarzają się jednostki o niezwykłych zdolnościach. Często można słyszeć o spektrum autyzmu w przypadku takich wybitnych osobowości, jak Anthony Hopkins, Elon Musk, Albert Einstein, Isaac Newton czy Wolfgang Amadeusz Mozart. Jednak przypisywanie ogromnych talentów wszystkim osobom w spektrum jest po prostu błędem generalizacji. Dowiedz się, na czym polega mit wyjątkowością dziecka w spektrum. 

Metody pracy terapeutycznej z dzieckiem w spektrum autyzmu

Opiekun dziecka w spektrum ma przed sobą niezwykle trudne zadanie. Musi wybrać ścieżkę terapeutyczną. Dokonać selekcji i zapisać dziecko na zajęcia wybrane z ogromnej liczby podejść terapeutycznych, rodzajów terapii, metod jej wspomagania. Jak się w tym rozeznać? Co powinien o prowadzeniu terapii i rehabilitacji dzieci w spektrum wiedzieć ich nauczyciel? W pracy z dzieckiem w spektrum ważny jest cały system wokół niego. Wychowawca, nauczyciele, psycholog, pedagog, terapeuci. Często już od najmłodszych lat maluchy w spektrum biegają z jednych zajęć na drugie. Toczy się walka o jak najlepszy start w dorosłe życie. Warto wiedzieć, w jaki sposób. i jakie metody terapii wybierać, aby dawały najlepsze efekty wspomagania rozwoju.