Świat bardzo dynamicznie przenosi się do sieci – dorośli pracują zdalnie, dzieci i nastolatki doświadczają trudów zdalnej nauki. Kontakty interpersonalne są zdecydowanie rzadsze. Dorastający uczniowie zmuszeni są do komunikowania się i współpracy za pośrednictwem internetu. Coraz częściej zdarza się, że cały świat ich relacji ogranicza się do kontaktów wirtualnych. Nauczyciele i rodzice zastanawiają się natomiast czy internet jako źródło kontaktów interpersonalnych to wróg czy sprzymierzeniec.
Dyrektor szkoły ma obowiązek zapewnienia uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę. Dotyczy to nie tylko zajęc prowadzonych na jej terenie, ale również w poza obiektami należącymi do danej jednostki. Obowiązywanie tej zasady nie zostało wyłączone na czas zawieszenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, a zatem – o bezpieczeństwo uczniów trzeba dbać także w czasie zdalnego nauczania. Jak dokonać tego podczas zdalnego wychowania fizycznego, kiedy uczniowie wykonują ćwiczenia w domu?
Już na etapie przedszkolnym dzieci z trudnościami rozwojowymi czy zdrowotnymi mogą doświadczyć wykluczenia – ze strony zarówno dorosłych, jak i rówieśników. Dodatkową trudnością jest to, że często nie są w stanie tego wyrazić, pokazać dorosłym – zwłaszcza, jeśli ich komunikacja odbywa się na poziomie niewerbalnym, jak w przypadku dzieci autystycznych czy z opóźnionym rozwojem mowy. W takiej sytuacji mogą pokazywać swoje emocje poprzez zachowanie – nasilając tym samym trudności w grupie i narażając się na jeszcze większą dyskryminację. Przeczytaj artykuł i skorzystaj ze scenariuszy zajęć mających na celu prewencję dyskryminacji ze względu na stan zdrowia.
Podawane w mediach informacje o ADHD często są ze sobą sprzeczne. Jedni podważają istnienie tego zaburzenia, inni proponują różnorodne metody leczenia, niektóre naprawdę niekonwencjonalne. Można śmiało założyć, że w każdej szkole jakieś dziecko z taki trudnościami się znajdzie – według statystyk zaburzenie to rozpoznaje się u ok. 1% populacji dzieci szkolnych. Dlatego warto przyjrzeć się bliżej funkcjonowaniu uczniów z tym zespołem, by móc zastanowić się, w jaki sposób można ich wesprzeć – wspierając jednocześnie siebie i swoją nauczycielską cierpliwość.
Za nami ponad 3 miesiące pracy zdalnej. Polska szkoła w ciągu kilku dni przeszła z XIX-wiecznego systemu pruskiego na nowoczesną i innowacyjną drogę edukacyjną. Dokonała się rewolucja, a mówiąc bardziej precyzyjnie, dokonali jej nauczyciele, uczniowie i ich rodzice. I zrobili to naprawdę dobrze. Chyba nie ma nauczyciela, który podczas zamknięcia szkół w roku 2020 nie zdobył nowych, bardzo przydatnych umiejętności. I mimo że dla większości pedagogów był to okres, którego raczej z łzą w oku wspominać nie będą, jest kilka ciekawych rzeczy i zachowań uczniów, na które warto zwrócić uwagę i mieć je z tyłu głowy kontynuując pracę edukacyjną. Z nieskrywaną ciekawością słucham wrażeń nauczycieli i uczniów z ich pracy zdalnej, sama też ją prowadzę i monitoruję, na tej podstawie powstał ten artykuł.
Rada Unii Europejskiej w maju 2018 roku wydała zalecenia w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. To jedna z tych wytycznych, których warto się trzymać w procesie nauczania i wychowania i która stanowi dobrą podstawę edukacyjną dla młodych. Sprawdź czym są kompetencje kluczowe, w jakim celu i jak na nich pracować i o czym pamiętać, aby osiągać najlepsze efekty.
Bardzo często rodzice zwracają się do dyrektora szkoły z prośbą lub wręcz żądaniem, aby ich dzieci były uczone przez konkretnych nauczycieli. Podobne roszczenia dotyczą przydzielenia klasie konkretnego nauczyciela wspomagającego czy wybierają osobę, która ma prowadzić zajęcia rewalidacyjne. Czy istnieje podstawa prawna uzasadniająca takie żądania? Czy dyrektor musi w ogóle rozpatrywać żądanie przydzielenia konkretnych nauczycieli?
Współpraca z rodzicami uczniów jest jednym z najtrudniejszych aspektów pracy nauczyciela. Szczególnie trudne są sytuacje, w których rodzic podważa autorytet nauczyciela, kwestionuje jego kompetencje i wyraża brak szacunku czy wręcz pogardę. Co w takiej sytuacji może zrobić nauczyciel? Jakie wsparcie powinien zapewnić dyrektor szkoły? Jaką rolę w takiej sytuacji może odegrać diagnoza potrzeb ucznia?
Większość uczniów szkoły podstawowej jest przyprowadzana i odbierana przez rodziców lub upoważnione osoby. Warto pamiętać, że nie jest to obowiązkowe, jeżeli dziecko ukończyło 7 lat. Z uwagi na obowiązek zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, szkoły proszą rodziców o dostarczenie oświadczenia o zgodzie na samodzielny powrót do domu. Czy takie oświadczenie wiąże szkołę także, gdy odnosi się do ucznia z niepełnosprawnością? Sprawdź, czy rodzic może decydować, że dziecko z niepełnosprawnością będzie samo opuszczało szkołę.
Momenty przełomowe w życiu – wybór szkoły średniej, matura, studia, zaręczyny, ślub, ciąża, nowa praca – łatwo stają się przedmiotem wręcz publicznej dyskusji. Łatwo przypomnieć sobie wydarzenie, stresujące i trudne – np. wybór kierunku dalszej nauki, które szeroko omawiała nasza rodzina, przyjaciele, znajomi, sąsiedzi, a nawet mniej poinformowane osoby, jak ekspedient w osiedlowym sklepie. Gdy stoimy przed decyzją, wyborem – w zasadzie jakimkolwiek, który przyniesie długofalowe skutki, zawsze znajdą się doradcy, którzy przedstawią nam własne wizje, argumenty za i przeciw, tragiczne skutki pomyłek. W takim klimacie często znajdują się dzisiejsi siódmo – i ósmoklasiści – przecierający szlaki edukacyjne po reformie, zmuszeni do szybszego wyboru dalszej drogi, niż poprzednie pokolenie.
Nauczyciel prowadzący zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, który nie posiada w tym zakresie wymaganych kwalifikacji może być zatrudniony do końca roku szkolnego 2020/2021. Czy to oznacza, że może prowadzić zajęcia nawet wówczas, gdy nie podjął działań zmierzających do uzyskania kwalifikacji?
Podczas pracy z zespołem klasowym często zastanawiamy się, jakie metody i techniki będą najbardziej skuteczne, ciekawe czy efektywne. Oto przegląd i krótka charakterystyka metod i technik, które można zastosować na zajęciach z doradztwa zawodowego, na godzinie z wychowawcą, na lekcjach podczas realizowania podstawy programowej czy na spotkaniach ze specjalistami.
Szkoła współuczestniczy w wychowywaniu dzieci i młodzieży. Nic dziwnego, że wciąż pojawiają się nowe, innowacyjne rozwiązania mające wspierać ten proces. Jednym z nich jest stosowanie punktowego systemu oceny zachowania. To nic innego jak przyznawanie uczniom dodatnich i ujemnych punktów za określone zachowania. Punkty te następnie wpływają na ocenę zachowania. Punktowanie na pewno jest wygodne, ponieważ możliwa szybkie ocenianie. Czy jest jednak efektywne? Wychowanie w szkole może wyglądać inaczej. Dowiedz się, co zrobić, aby modelować postawy uczniów bez konieczności ciągłego ich karania.
Czy zachowanie dziecka, zawsze świadczy o tym, że jest „niegrzeczne” lub źle wychowane? Takie stwierdzenia są, niestety, bardzo często używane przez dorosłych w sytuacjach, w których nie potrafią poradzić sobie z niewłaściwymi zachowaniami dzieci. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak postępować z dzieckiem, które utrudnia prowadzenie lekcji. Pamiętaj, że tzw. trudne zachowania ucznia i zakłócanie toku lekcji niezwykle rzadko są przejawem złośliwości. W znakomitej większości przypadków kryje się za nimi problem, którego odkrycie, być może we współpracy z psychologiem i pedagogiem, wskaże wychowawcy kolejne kroki postępowania z klasowym rozpraszaczem.
Każda grupa ma swoja dynamikę i swoje podziały. Jeśli procesy, które dzieją się w grupie są wspierające wobec wszystkich jej członków, sprawiają, że uczniowie pozytywnie podchodzą do uczestnictwa w tym procesie – mamy sytuację idealną. Niestety, nie zawsze się tak dzieje. Coraz częściej spotykamy się z procesami wykluczającymi, nastawionymi na negatywne zachowania wobec jednego ucznia lub mniejszej grupy. Jako wychowawcy, pedagodzy czy psychologowie mamy obowiązek reagowania w takich sytuacjach. Tylko jak to zrobić, by usprawnić proces, a nie pogorszyć sytuację?
Przyspieszony oddech, szybsze bicie serca, poczucie, że zaraz się zemdleje – to klasyczne objawy ataku paniki. Wielu nastolatków opisuje podobny stan w stresujących sytuacjach. Czy to atak paniki, czy tylko odczucie silnego napięcia? Czasem właściwe rozpoznanie nie jest łatwe. Niezależnie jednak od przyczyny silnych odczuć z ciała warto wiedzieć, jak pomóc młodemu człowiekowi w regulacji emocji.
Wiele mówi się o kryzysie psychicznym polskiej młodzieży. Poradnie pękają w szwach. Trudno znaleźć miejsce u psychologa, nie mówiąc już o psychoterapeucie dzieci i młodzieży lub psychiatrze. Słowo „depresja” przestaje być tematem tabu. Coraz więcej osób publicznie przyznaje się do trudnych doświadczeń emocjonalnych, epizodów depresji, leczenia i terapii. Coraz częściej mówi się o niej w kontekście dzieci i młodzieży. Jednak nadal wiedza o tym, jak przebiega depresja u dzieci i młodzieży, nie jest powszechna. Wciąż pokutuje obraz pełen przygnębienia i smutku, choć jest zdecydowanie niepełny. Często o w dzieciach z depresją widzi się tzw. trudne dzieci. Przypisując im odpowiedzialność za to, jak funkcjonują, nie chorobie. Sprawdź, kiedy zaburzenia nastroju powinny bardzo niepokoić i o podejrzeniach należy zawiadomić rodziców. Dowiedz się, jak może przebiegać depresja u dzieci u młodzieży, którym przyklejono łatkę „niegrzecznych".
Rozpoznanie nieprawidłowo kształtującej się osobowości u nastolatka może budzić niepokój w otoczeniu. Jednocześnie jednak, wiele trudności psychicznych społeczeństwo rozumie już lepiej i powoli zdejmuje z nich ciężar tabu. Jeśli chodzi o trudności w zakresie kształtowania się osobowości, nadal często nie do końca wiadomo o co chodzi. Jak się zachować? Jak wesprzeć nastolatka, który przejawia takie cechy?
Przyspieszony oddech, szybsze bicie serca, poczucie, że zaraz się zemdleje – to klasyczne objawy ataku paniki. Wielu nastolatków opisuje podobny stan w stresujących sytuacjach. Czy to atak paniki, czy tylko odczucie silnego napięcia? Czasem właściwe rozpoznanie nie jest łatwe. Niezależnie jednak od przyczyny silnych odczuć z ciała warto wiedzieć, jak pomóc młodemu człowiekowi w regulacji emocji.
Wiele mówi się o kryzysie psychicznym polskiej młodzieży. Poradnie pękają w szwach. Trudno znaleźć miejsce u psychologa, nie mówiąc już o psychoterapeucie dzieci i młodzieży lub psychiatrze. Słowo „depresja” przestaje być tematem tabu. Coraz więcej osób publicznie przyznaje się do trudnych doświadczeń emocjonalnych, epizodów depresji, leczenia i terapii. Coraz częściej mówi się o niej w kontekście dzieci i młodzieży. Jednak nadal wiedza o tym, jak przebiega depresja u dzieci i młodzieży, nie jest powszechna. Wciąż pokutuje obraz pełen przygnębienia i smutku, choć jest zdecydowanie niepełny. Często o w dzieciach z depresją widzi się tzw. trudne dzieci. Przypisując im odpowiedzialność za to, jak funkcjonują, nie chorobie. Sprawdź, kiedy zaburzenia nastroju powinny bardzo niepokoić i o podejrzeniach należy zawiadomić rodziców. Dowiedz się, jak może przebiegać depresja u dzieci u młodzieży, którym przyklejono łatkę „niegrzecznych".
Rozpoznanie nieprawidłowo kształtującej się osobowości u nastolatka może budzić niepokój w otoczeniu. Jednocześnie jednak, wiele trudności psychicznych społeczeństwo rozumie już lepiej i powoli zdejmuje z nich ciężar tabu. Jeśli chodzi o trudności w zakresie kształtowania się osobowości, nadal często nie do końca wiadomo o co chodzi. Jak się zachować? Jak wesprzeć nastolatka, który przejawia takie cechy?
Zdarza się w szkolnym życiu momenty całkowitej bezradności. Kiedy nie wiadomo, co robić, jak to robić i czy w ogóle jakakolwiek reakcja ma sens. Często do takiego rodzaju „ściany” nauczyciele i inni pracownicy szkoły dochodzą w relacji z dzieckiem autoagresywnym. Karzącym fizycznie samego siebie, niemal codziennie, bez zahamowania, pogrążonym w świecie bólu. Wbrew pozorom, problem samookaleczania u dzieci nie jest rzadkim zjawiskiem. Nie zawsze bowiem przejawy autodestrukcyjnych zachowań u malucha są widoczne na pierwszy rzut oka.
Bicie, gryzienie, kopanie, rzucanie przedmiotami – sytuacje zagrażające bezpieczeństwu w przedszkolu. Dziecko agresywne bezwzględnie trzeba objąć pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Trzeba także podjąć działania wspierające rodziców i nauczycieli, współpracować z poradnią. Jednak jak radzić sobie na co dzień? Jak na agresję w świetle prawa może reagować dyrektor? Czy można zatrudnić nauczyciela wspomagającego? Może w zajęciach powinien uczestniczyć rodzic? A może odmówić dziecku możliwości udziału w zajęciach? Jakie powinny być rady dla rodziców, którzy zdają się nie uświadamiać sobie, czym jest agresja ich dziecka?
Nie dla każdego dziecka zbliżający się okres wakacyjny jest związany z poczuciem szczęścia, wolnością i swobodą. W większości zespołów klasowych znajdzie się przynajmniej jednej uczeń, dla którego szkoła jest bezpieczną odskocznią od domu, niezapewniającego tego poczucia. Warto pamiętać o tych uczniach również, a może przede wszystkim, w okresie wakacyjnym. Często to właśnie nauczyciele i rówieśnicy ze szkoły będą stanowili dla nich pierwszą linię wsparcia. W artykule podpowiadamy, jak zaplanować działania profilaktyczne przed feriami letnimi i wsparcie uczniów w czasie wakacji.
Pozornie błaha czynność, jaką jest rutynowe sprawdzanie głowy dziecka pod kątem wszawicy może być punktem zapalnym do konfliktu między szkołą a rodzicami. Brak porozumienia między rodzicami a pielęgniarką lub dyrektorem może natomiast skończyć się zawiadomieniem sądu rodzinnego o podejrzeniu niewywiązywania się z obowiązków rodzicielskich przez rodziców ucznia.
Nauczyciele nie mają obowiązku podawania leków uczniom. Może odbywać się to wyłącznie za ich pisemną zgodą. Nauczyciel, który zdecyduje się podawać dziecku określony lek powinien pamiętać, by zawrzeć z rodzicami umowę, w której zostaną określone nie tylko obowiązki, ale także zalecenia lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad uczniem.
12 września 2019 r. weszła w życie nowa ustawa o opiece zdrowotnej nad uczniów. Wprowadziła ona nowe rozwiązania prawne w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej i opieki stomatologicznej w szkołach. Nowe przepisy mają istotne znaczenie dla dyrektora szkoły i organu prowadzącego, a w szczególności – dla uczniów